Ryzyka związane zakupem np. nieruchomości w postępowaniu upadłościowym, z racji egzekucyjnego charakteru sprzedaży, mogą być dla nabywcy mniejsze niż przy zwykłym nabyciu od osoby fizycznej, a dodatkowo formuła licytacji sprzyja uzyskaniu wyższej ceny.
Inaczej będzie np. przy sprzedaży przez syndyka całego, dużego przedsiębiorstwa. Z uwagi na przepisy prawa upadłościowego, strony mają ograniczone możliwości uregulowania warunków sprzedaży wedle rynkowych praktyk. Transakcje nabywania przedsiębiorstw na wolnym rynku obwarowane są najczęściej szeregiem klauzul i warunków, zarówno po stronie nabywcy jak i sprzedającego.
Cena nierzadko rozbita jest na kilka elementów, uzależnionych od spełnienia pewnych warunków lub upływu terminów. W praktyce proces nabycia, zapłaty ceny i wydania przedsiębiorstwa jest rozciągnięty w czasie tak by umożliwić stronom transakcji osiągnięcie zakładanych celów przy jednoczesnej ochronie ich interesów.
W przypadku sprzedaży przedsiębiorstwa w postępowaniu upadłościowym te możliwości są istotnie ograniczone. Oczywiście cześć czynników i ryzyk może być uwzględniona w wycenie, zwłaszcza przy określaniu wartości w warunkach sprzedaży wymuszonej, ale nie wyeliminuje to sytuacji, w których prawidłowo wycenione składniki zostaną sprzedane po szeregu przetargów, za cenę zdecydowanie niższą od wartości oszacowania.
Ostateczną cenę ustali rynek, ale w kontekście rozważań dotyczących testu prywatnego wierzyciela i przewidywanego poziomu zaspokojenia wierzycieli w postępowaniu upadłościowym powstaje pytanie – czy sporządzający test powinni próbować zaprognozować ową prawdopodobną cenę, czy inaczej ujmując wartość możliwą do uzyskania przez syndyka w ramach likwidacji składnika masy upadłości, czy też powinni poprzestać na określeniu wartości, która będzie podstawą do rozpoczęcia sprzedaży?
Z uwagi na cel testu prywatnego wierzyciela, a w przyszłości testu zaspokojenia, z którego wierzyciel ma się dowiedzieć o przewidywanym stopniu zaspokojenia w scenariuszu upadłościowym, jeśli dotychczasowa praktyka upadłościowa przy sprzedaży takich samych lub podobnych aktywów jednoznacznie wskazuje, iż finalne ceny różnią się istotnie od wartości oszacowania, to sporządzający test powinni tę okoliczność wskazać i wziąć pod uwagę.
Autor: Norbert Banaszek – analityk, zarządzający działem wycen przedsiębiorstw Lege Advisors
