Na przykładzie wyceny nieruchomości można wskazać szereg problemów, z którymi borykają się biegli sądowi. Bardzo często praca biegłego obejmuje zakres pracy rzeczoznawcy majątkowego ze „wzbogaceniem” o problemy stron postępowania w kwestiach wycenianego majątku.
Szczególnie istotna jest współpraca pomiędzy biegłym a zainteresowanymi stronami. Problemy zaczynają się często już na pierwszym etapie, jakim jest próba umówienia oględzin nieruchomości. Często zdarza się, że ta niezbędna dla poprawności opinii wizyta jest wielokrotnie odkładana lub wręcz uniemożliwiana przez strony.
Trudności pojawiają się także na etapie konieczności udostępnienia biegłemu szczegółowych danych na temat przedmiotu opiniowania. Bardzo często nawet podstawowe dane nie są dostępne i zachodzi konieczność poszukiwania ich w lokalnych urzędach, co znacząco wydłuża proces opiniowania.
Największe jednak problemy, z punktu widzenia biegłego, pojawiają się wtedy, kiedy zachodzi konieczność odniesienia się do uwag wnoszonych przez strony do sporządzonej opinii. Na tym etapie strony chętniej dzielą się informacjami, które powinny zostać ujawnione już w czasie sporządzania, a o których biegły mógł nie wiedzieć.
Należy również poradzić sobie z kwestiami wartości sentymentalnej, jaką często przedmiot wyceny ma dla zainteresowanych. W przypadku każdej opinii, w toku której pojawiały się problemy, może zachodzić konieczność przyjęcia założeń do wyceny lub oparcie się jedynie na informacjach udzielanych przez właścicieli.
Chodzi o wycenę na przykład lokalu, którego biegły nie mógł zobaczyć. Wtedy należy przyjąć założenie co do standardu jego wykończenia. Taka sytuacja ma też miejsce, kiedy wartość określana jest na dany moment w przeszłości – to na stronach ciąży obowiązek rzetelnego poinformowania biegłego co do stanu lokalu np. na dzień otwarcia spadku wiele lat temu. Współpraca jest tu zatem kluczowa.
Należy pamiętać, że biegły jest osobą bezstronną, która na podstawie wieloletniego doświadczenia i wiedzy, stara się wykonać powierzone zadania profesjonalnie, rzetelnie i z należytą starannością. Nie ma on również emocjonalnego stosunku do sprawy, co umożliwia mu obiektywną ocenę sytuacji. Są to wartości kluczowe dla sądu.
Magdalena Wiszniewska
Lege Advisors
