Wielokrotnie mieliśmy do czynienia z wyceną obrazów, dzieł sztuki lub mebli zabytkowych. Takie opinie są wykonywane we współpracy z historykami, rzeczoznawcami sztuki. Odwiedzający muzea, czy wystawy, zainteresowani są prezentowanymi eksponatami i nie zwracają uwagi na pozostałe elementy wystawiennicze.
Jest to podobna sytuacja, jak np. w sklepach odzieżowych. Dane miejsce jest odwiedzane aby obejrzeć „główne atrakcje”. Wystawcy czy też handlowcy dbają o to, by dany towar prezentowany był w jak najbardziej atrakcyjny i estetyczny sposób. Dopiero w momencie, gdy oderwiemy wzrok od eksponatów, czy też produktów, zauważymy bardzo dużą ilość przedmiotów służących do budowania ekspozycji.
O ile w sklepach wielkopowierzchniowych, gdzie mamy olbrzymią ilość i różnorodność modułów jak szafy, regały, wieszaki, zawieszki, manekiny, które są skomponowane w zabudowy ruchome sezonowe, o tyle przy ekspozycjach muzealnych, które mają służyć prze wiele lat i są zaprojektowane pod jedną konkretną wystawę. Elementy tworzące moduły i połączone w całość ekspozycję sklepową, są przedmiotami łatwo dostępnymi. Są powtarzalne. Jest wielu producentów oferujących różne rozwiązania, wykonane z materiałów lekkich, o dość krótkim okresie trwałości. Zdarza się, że są wymieniane razem ze zmianą kolekcji. W przypadku ekspozycji muzealnych wygląda to zupełnie inaczej.
Prezentowana jest znacznie mniejsza ilość przedmiotów, a zabudowa wystawiennicza musi zarówno wpisywać się rozmiarem i stylem do wnętrza, w którym jest zainstalowana, odpowiadać charakterem eksponatom i stanowić dla nich wyraźne i nienachalne tło. Ekspozycje są opracowywane przez projektantów, których efektem pracy jest wykonana i zainstalowana zabudowa wystawiennicza ze specjalnych trwałych materiałów wysokiej jakości. Ze względu na to, ekspozycja jest elementem o znacznej cenie zakupu.
Muzea organizując daną wystawę, chociaż w przybliżony sposób określają ile czasu będzie dostępna. Po kilku, kilkunastu latach muzeum chcąc przyciągnąć nowych odwiedzających zmienia wystawę. Eksponaty są przenoszone i pozostaje zabudowa. Podmioty wpisane do Państwowego Rejestru Muzeów, które otrzymały dotacje na organizacje wystawy, muszą dokonać rozliczenia otrzymanych środków. Jeśli wartość danego elementu przekracza pewną kwotę (określone w Rozporządzeniu kwotowo) musi przygotować szereg dokumentów rozliczeniowych.
To jest moment, kiedy potrzebne jest wsparcie rzeczoznawcy, którego zadaniem jest przygotowanie opinii o wartości wskazanych elementów np. ekspozycji wystawienniczej. W przypadku zabudów o unikalnym charakterze, przygotowanych w oparciu o indywidualnie zamówiony projekt, które w zasadzie komponują się wyłącznie z danymi eksponatami sprawa się komplikuje.
Przeprowadzona szeroka analiza rynku uzyskano ogólne informacje na temat okres użytkowania takich elementów, co pozwoliło wyceniającemu podjąć decyzję co do wybranego podejścia i metody.
W takim przypadku, mając na uwadze cel opinii, wskazana wartość opracowana została stosując podejście kosztowe, metodą deprecjacji zaktualizowanych wartości początkowych. Kluczowym były uzyskane w trakcie analizy rynku informacje dotyczące sposobu użytkowania oraz okresie przydatności, który w wielu przypadkach w momencie zdjęcia eksponatów w zasadzie dobiega końca.
Przygotowane w ten sposób opinie pozwalają uzupełnić dokumentację, rozpocząć procedurę demontażu i instalacji nowej, aktualnie atrakcyjnej ekspozycji.
Tomasz Jagiełło | Lege Advisors
